NEML SURESİ

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِِ

طس تِلْكَ آيَاتُ الْقُرْآنِ وَكِتَابٍ مُّبِينٍ

Neml Suresi ayet 1

هُدًى وَبُشْرَى لِلْمُؤْمِنِينَ

Neml Suresi ayet 2

الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُم بِالْآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ

Neml Suresi ayet 3

Cenab-ı Allah’u Teâlâ ancak maksadını bilir. Ey Muhammed (s.a.v)! Bilesin ki sana nazil olan ayetler Kuran-i Mu’cizül beyandır. Mütefekkir olan insanlara sebebi hidayettir. Müminlere cennetle müjdecidir. O müminler ki namazlarını huşu içerisinde adap ve erkânıyla kılarlar. Malları olunca, haddi nisaba ulaşınca zekâtlarını fisebillah müstahaklarına verirler. Ahirete müştemilatıyla tasdik etmişlerdir. Ve ona göre layıkıyla ameli Salihi işlerler. Her yerde huzuri daimiyle teneffüs ederek kalpleriyle ruhlarıyla akıl,fikir,zekâ ve hafıza ve azalarıyla bila fasila Allah’ı zikrederek Cenab-ı Allah’ın buyruklarını ala vechil ekmeli ifa edip hem şefaati Muhammed’e ve hem cennet makamlarına ve hem de cennete Efendimiz Hz. Muhammed-ül Mustafa ile beraber Cenab-ı Allah’ın cemali zatisine ziyaret etmeye kesbi istihkak etmişlerdir. Cenab-ı Allah’ın sözünü kabul edenin mükâfatı işte budur.

 

قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَسَلَامٌ عَلَى عِبَادِهِ الَّذِينَ اصْطَفَى آللَّهُ خَيْرٌ أَمَّا يُشْرِكُونَ

Neml Suresi ayet 59

أَمَّنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَأَنزَلَ لَكُم مِّنَ السَّمَاء مَاء فَأَنبَتْنَا بِهِ حَدَائِقَ ذَاتَ بَهْجَةٍ مَّا كَانَ لَكُمْ أَن تُنبِتُوا شَجَرَهَا أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ يَعْدِلُونَ

Neml Suresi ayet 60

Evet, Cenab-ı Allah’u Teâlâ Efendimize hamd ile emir etmesinin sebebi şu olsa gerekir ki bu ayetlerde ki berahini katia (kesin delil) ve delaili vahiza vardır. Ve cenabı Allahın vahidi mutlak olduğunu bildirir. Talimatı hasana vardır. Ve diğer yandan cemil enbiyalara salâvatı bi nihaye vardır. Ve dahası şudur ki her hitabette hamd ve sena ile başlamak gerekir. Evet, ey insanlar ki senemler tağutlara tabi olmuşlarsınız. O yüce Mevla ki semayı sizler için yaratmıştır. Seyyare yıldızları sizler için yaratmıştır. Zemini yani küreyi erdi menfaatleneseniz diye yaratmıştır. Semadan sizler için mai mukadder inzal etmiştir. Yerin kabiliyetiyle bağ ve bahçeleri sizler için inbat ederek (bitirterek) sizleri menfaatlendirmiştir. Bu mu hayırlıdır yoksa o tabi olduğunuz güçsüz menfaatsiz olan put ve senemleriniz mi hayırlıdır?

أَمَّن جَعَلَ الْأَرْضَ قَرَارًا وَجَعَلَ خِلَالَهَا أَنْهَارًا وَجَعَلَ لَهَا رَوَاسِيَ وَجَعَلَ بَيْنَ الْبَحْرَيْنِ حَاجِزًا أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ

Neml Suresi ayet 61

Evet, diğer bürhan şudur: Acaba O Yüce Mevla ki sizlere zemini mahalli karar veli istikrar yaratıp o ovalarında ve dağlarında ve derelerinde içilecek sular icra etmiştir. Dağları yaratıp ki rahat yaşayarak erde (yere) güç kuvvet peyda edip sarsılmadan mehalli maişetiniz olsun diye denizlerin arasına ve tuzlu ile tatlı su arasına da perde koymuş ki biri birine karışmasın ki hem insanlar ve hem de hayvanlar içebilsinler diye yaratmıştır. Böylesi icraat yapan şanı Yüce Mevla’yı Teâlâ ile beraber ilah olur mu? Mabut ittihaz edilir mi? İşte bu guruhi müşrikin Allah ile veseni (putlar) bir tutup tabi olurlar. Halik ve Rezzak ile mahlûk ve merzuku biri birinden ayrıt etmezler. Evet, guruhi hamka tekvini eşya halkı semavat vel erd icadi insan vel hayvan tekrar dirilip huzuri ilahiyesine götürüp hesap soran, cennet ile cehennemi yaratan ile her şeyden bi haber cismi faniyi bir seviyede olur mu? 

أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاء الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قَلِيلًا مَّا تَذَكَّرُونَ

Neml Suresi ayet 62

Evet, muhtaçları cevaplandıran dertlerine deva olup belalarını gideren onlara feraha sürûre (sevince) kavuşturan ve onları yerin hâkimi ve hükümdarı eyleyen şanı Yüce Allah ile hâşâ bin kere hâşâ başka birisi var mı ki mabud ittihaz edilsin. Evet, tefekkürünüz ne kadar azdır ki bunu teakul (akıl) edesiniz.

أَمَّن يَهْدِيكُمْ فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَن يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ تَعَالَى اللَّهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ

Neml Suresi ayet 63 

Evet, acaba sizleri gecenin karanlığında sefer ederken ve denizde de bütün etraf kapalı olduğu halde hiçbir şey görünmeden sizleri maksadınıza ulaştıran mai mukatteri (yağmuru) müjdeleyen, rıhı (rüzgar) teyyibeyi gönderen yüce Mevla ile beraber yardımcı mı var ki şirke girip mabud ittihaz ediyorsunuz hâşâ ve kella Cenab-ı Allah Teâlâ aciz olanların ortaklığından Müberra ve muallâdır. Müşriklerin isnat ettiklerinden mukaddes ve münezzehtir. Ancak bu isnadatı faside o müşriklerin ibadetten dolayı ihtiratları (kendi kafasından çıkardıkları) ve tekzipleri ve efkari batıleleridir (batıl fikirleridir). Bununla delalete girmişlerdir.

أَمَّن يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ وَمَن يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاء وَالْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ

Neml Suresi ayet 64

Evet, acaba evveli emirde insanları hiçten var edip sonra faniye götürüp bir daha diriltip huzuri ilahiyesine çağırıp,hesapları alan yüce Mevla ki semanın mai mukatteriyle yerin kabiliyetiyle nebatatı midana getirip sizleri rızıklandıran mı hayırlıdır yoksa ruhsuz camid aciz olan senem ve putlarınız ki mabud ihtihaz ettikleriniz mi hayırlı? Şayet Allah ile beraber birisi var ise elinizde bir delil ve bir burhanı (delil) kat’i var ise ortaya koyunuz görelim. Maalesef ki yoktur. Delilsiz mu’dea (iddialar) batıl ve atıldır. Evet, birinci burhandan beşinci burhana kadar getirmesinin sebebi bu dur ki müşriklerin seneme puta tağuta tapanların iddiaları asılsız mesnetsiz ve itibarsızdır. Hem kendilerini ve hem de başkalarını aldatarak hidayet yolundan sapıp delalet yoluna sevk etmelerine sebep olurlar. Onların gösterdikleri bu şeni’ (kötü) icraatları ne onlara ve ne de başkalarına kurtarıcı olur. Maalesef cehenneme götürür.

فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّكَ عَلَى الْحَقِّ الْمُبِينِ

Neml Suresi ayet 79

إِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاء إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِينَ

Neml Suresi ayet 80

وَمَا أَنتَ بِهَادِي الْعُمْيِ عَن ضَلَالَتِهِمْ إِن تُسْمِعُ إِلَّا مَن يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا فَهُم مُّسْلِمُونَ

Neml Suresi ayet 81

وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لَا يُوقِنُونَ

Neml Suresi ayet 82

Evet, Cenab-ı Allah’u Teâlâ Muhammed-ül Resul (s.a.s) Efendimiz’e hitaben buyuruyor ki: ‘Seni yaratıp kullarına peygamber gönderen Yüce Allah’a itimat ederek mütevekkil ol. Bütün emirlerini ona tefvid eyleyip teslim ol ki ala külli hal nasırındır. Çünkü sen Hakk dinin üzerindesin. Senin elindeki din en vadih ve makbul dindir. Velâkin o guruhi kâfirin ki mevta mesabesindedirler. Onlara işittiremezsin. Çünkü sanki onların kulaklarında anik (çok nesne) vardır. Hakikati işitmekten sağırdırlar. Sana arka çevirip giderler. Amiyül kalp olanları delaleten çeviremezsin. Ancak seni dinleyip Hakk’ı kabul eden kişilere işittireceksin. Vakta ki ehli küffarın azap zamanı yakınlaştı. Kıyamet kopma noktasına geldi dabbetül erdi çıkaracağız.’ Onlara hitap ederek münazaraya davet ediyor. Ve diyor ki: ‘İnnen nase kanu bi ayatina la yukinune ela lanetullahi alez-zalimine ellezine la yuseddikune ve la yu’minune bi ayetillahi’

Evet, dabetül erdin kelamı; korkutucu, tüy ürperticidir. İbni kesirin rivayetine göre; dünyanın son ömründe çıkacaktır. Ve bu haberi verecektir. Ey insanlar Allah’ın kıyamet kopacak dediğini inanmadınız. İşte alametler midandadır. Zira Allah’ın emirlerini terk ettiniz. Emri bil mağrufi red ettiniz. Nehyi anil münkeri kabul ettiniz. Allah’a dönüp tövbe edeniniz kalmadı. Herkes kendi nefsin havasıyla baş başa kalmıştır. Semavi kitapların hükümsüz kalmıştır. Bütün fuhşiyat envaiyle çeşidiyle adet haline gelmiştir. Zina, gasp, kumar, içki, tecavüzül ırz, iftira, kizip, hıtâ, hile buhtan, men’î zekât, terki selat, âdem kabuli hac ve siyam (oruç) gayri meşru hükümranlık her dört kitaba göre yasaklar tamamen adet ve kanuni mefkûreyi insan olarak kabul edilmiştir. İşte ben işte kıyamet! Bana mani olamadığınız gibi tebedulati erdiye (yerin değişmesine) ve senaviyed e mani olamazsınız. Yakında cehennem görünecektir. Cennet açılacaktır. Her biri layıkıyla lebaleb (ağzına kadar) doldurulacaktır.

وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِّمَّن يُكَذِّبُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ يُوزَعُونَ

 Neml Suresi ayet 83

Ey Nebiyim Muhammed hatırlat o günü ki her ümmete zümre zümre, cemaat cemaat, haşır ederek ayeti ilahiyemizi tekzip ettiklerinden dehşet verici bir şekilde hesap vermeye çağırıyoruz. Siz değil miydiniz ayeti ilahiyemizi inkâr ediyordunuz. Bugün hesap verecek gündür. 

حَتَّى إِذَا جَاؤُوا قَالَ أَكَذَّبْتُم بِآيَاتِي وَلَمْ تُحِيطُوا بِهَا عِلْمًا أَمَّاذَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

Neml Suresi ayet 84

Ta ki mevkifi hesaba ve suale hazır oldular. Cenab-ı Allah’u Teâlâ dünyadaki fiillerini takbih (çirkin, kötü gördüğünü bildirmek) için buyuruyor ki sizler o değildiniz peygamberlerimize gönderdiğimiz ayeti semaviyemizi tekzib inkâr ederdiniz. Sizlere hiçbir zaman nezeri ibret tefekkürü hakaik olmadı, ki bileseniz bu ayeti ilahiyemiz hakikatlerdir. Hangi şeyiyle dünyada ikel amil oldunuz ki şimdi sizleri mahcup ederek dûçâri azap kıldı.

وَوَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِم بِمَا ظَلَمُوا فَهُمْ لَا يَنطِقُونَ

Neml Suresi ayet 85

Dünyada zülüm ettiklerinden ki ayeti ilahiyemizi tekzip ettiler. Azabı ilahi onlara vaki oldu. Maalesef mütahayyirul (şaşmış) ukul (akılları) vel fikir kalarak suali ilahiyeye karşı herhangi bir cevap vermediler. Özür isteme nutkunda bile tefevuhi (münasebetsiz söz) kelam eylemediler.

أَلَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ

Neml Suresi ayet 86

وَيَوْمَ يُنفَخُ فِي الصُّورِ فَفَزِعَ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَمَن فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَن شَاء اللَّهُ وَكُلٌّ أَتَوْهُ دَاخِرِينَ

Neml Suresi ayet 87

Acaba görmüyorlar mı? Ki kudreti semadaniyesi geceyi karanlığıyla yaratmıştır ki, insanlara mahali sükûn ve istirahat olsun uykuya varıp sıhhat bulsunlar. Gündüzü berrak ışığıyla yaratmıştır ki insanlar talebi maaş ve rızıkta bulunup çalışıp iaşelerini temin etsinler. İşte bu tehavulati kevniyede ki zulmetten nura nurdan zulmete 24 saat içinde bu tebeddulat ve inkilabati azime oluyor. Allah’a ve Allah’ın Resul’ünün getirdiği ihbarı gıybiyelerine iman edenler için tasdiken

bima seyye’ti elbette berahin (delil-isbat) ile deliller vardır. Ve yevme yunfehu fussuri fefezia il ah yani ey Muhammed-ül Resul derhatil eyle o günü ki İsrafil sure üfüre bu nefkai feziâde yerde ve gökde bütün mahlûku Huda korkacaktır. Ancak bazı istisnailer vardır. Enbiyalar şühedalar ve Salihler gibi, burada müfessirini izam buyurmuşlardır ki bu nefhei ula nefhei fezi’tir. Yani bundan sonra nefhei seâk gelir ki bütün hayat son bulur. Bundan sonra nefhei nuşur gelir ki kabirlerinden herkes kalkıp huzuri Rabbil Âlemi’ne varacaklardır. Ebu Hureyre’nin rivayetine göre melek Esrafil için surda 3 nefehat vardır.

Birincisi; nefhatul fezi’tir. Yani dünyayı ve içindekileriyle korkutucudur.

İkincisi; nefhei seâktır ki, hiç bir hayat sahibi olan ziruh (canlı) kalmayacaktır.

Üçüncüsü; nefhatul kıyamdır ki kabirlerinden kalkıp haşır olunup huzuri Rabbil âlemine itaat suretiyle varıp dünyadaki ettiklerinden sual edilip cevap beklenecektir. Cevabı veren cennete vermeyen ise; cehennemi

boylayacaktır. Evet, nefhei ulada dağlar yerlerinden hızlı bir şekilde harekete geçerler. İnsanlar sanıyorlar ki yerlerinden sabittirler. Hâlbuki seriul seyr olarak hareke ediyorlar. İşte Allah’ın suni ve şanı budur. Görünce anlaşılır ama ne fayda mistaki şudur.

وَتَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَهِيَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ صُنْعَ اللَّهِ الَّذِي أَتْقَنَ كُلَّ شَيْءٍ إِنَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَفْعَلُونَ

Neml Suresi ayet 88

مَن جَاء بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيْرٌ مِّنْهَا وَهُم مِّن فَزَعٍ يَوْمَئِذٍ آمِنُونَ

Neml Suresi ayet 89 

Evet, her kim dünyada iken halisen işlediği ameli salihiyle, huzuri kibiryaya gelirse onun için Hayri kesir vardır. Ve hem de o günün dehşetinden ve korkutucu azabından emin kalacaktır.

وَمَن جَاء بِالسَّيِّئَةِ فَكُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فِي النَّارِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

Neml Suresi ayet 90

Herhangi birisi ameli seyyieyle huzuri ilahiyeye gelirse ale umur reis narı cehenneme ilka edilecektir. El cezau min cinsil amel kaidesiyle işte dünyada ettiğin, amelin mukabilidir. Diye kendisine azap melekleri tarafından azarlanıyor.

وَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ سَيُرِيكُمْ آيَاتِهِ فَتَعْرِفُونَهَا وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ

Neml Suresi ayet 93

Ey Nebiyim Muhammed Allah’ına hamdu şükür eyle ki seni peygamber olarak göndermiştir. Ve seni nubuvvet şerefiyle şereflendirmiştir. Cenab-ı Allah’ın sonsuz kudretine ve vahdaniyetine delalet eden delilleri yakından göreceksin. Sanmayın ki, Cenab-ı Allah’u Teâlâ ettiklerinizden bi haberdir. Hâşâ ve kella elbette sizleri yarattığı gibi gizli ve aşikâr cemil ef’alınızdan (işlerinizden) haberdardır.Neml süreyi burada son buldu.

Bediûzzaman Said Nursi Talebelerinden 

Fakih Şükrü zâde

Muhammed Nuri ÇELİK